Stuurmanskunst

In Manila was er al bijna geen doorkomen aan met het drukke verkeer. Zeker rond kersttijd, wanneer vele Filipijnse buitenlandwerkers naar huis gaan om bij de familie te zijn, lopen alle wegen vast. Maar tot nu toe slaat Jakarta alles wat ik aan Aziatische verkeerschaos heb meegemaakt. In de stad zelf willen vijf auto’s het liefst tegelijk gebruik maken van één rijstrook. Dat dit verkeersgedrag niet zorgt voor een vlotte doorstroom, is overal te merken. Bovendien wordt iedere vrije meter op de weg vervolgens bevochten door de miljard scooters die in Jakarta rondrijden. Daar tussendoor zigzaggen dan ook nog de driewielers met passagiers erin. Het mag inderdaad een wonder heten dat ik geen ongelukken heb zien gebeuren. Zoals gezegd: ik was al wel wat gewend vanuit Chinese steden en Manila. Maar hier had ik af en toe in de auto het bijna aan zekerheid grenzende gevoel dat mijn laatste meters op deze aardkloot geslagen hadden. Gelukkig wist de stuurmanskunst van de chauffeur – met het nodige getoeter – mij telkens weer te redden.

Tot zover het verkeer op het land. Maar de drukte op het water is ook niet mis. Om de haven van Jakarta uit te varen moet je door een soort volle parkeerplaats van oude en minder oude schepen. Nu is dat nog niet zo’n punt. Wel de onmetelijke hoeveelheid vissersbootjes die kriskras heen en weer varen zonder ergens op te letten (althans, zo lijkt het). Vissersboten zijn op het water wat de scooters op de weg zijn: muskieten – zo noemen de Indonesiërs ze zelf. Gelukkig weten de mensen op de brug de hopper met stuurmanskunst veilig buiten- en binnengaats te brengen.

Op het water is het belangrijk om goed te laten zien wat jij doet, zodat de ander weet waar ‘ie aan toe is. Communicatie kan in de stuurmanskunst niet worden gemist: wijk jij uit naar bakboord of stuurboord? Als het niet duidelijk is wat jij wilt en wat die ander wil, krijg je brokken.

Dat is natuurlijk niet alleen op het water het geval. De waarde van goede communicatie geldt op alle terreinen van ons drukke snelwegleven. Je kunt alleen de goede koers bewaren als je in staat bent aan elkaar duidelijk te maken welke gedachten jij hebt en wat de ander bezielt. Dan kom je tenminste ergens.

Als pastor mag je soms in alle bescheidenheid bijdragen aan de verkenning van de koers in iemands leven. Goede communicatie is ook hier onontbeerlijk. Daarom zijn we waarschijnlijk ook zo graag hele dagen in gesprek met mensen. Waarbij je soms juist ook op de verborgen signalen moet letten.